Λεμφοίδημα : Πρόληψη & Αντιμετώπιση

Katerina Gaza's blog

Τι είναι το Λεμφοίδημα... Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Το λεμφοίδημα είναι μια προοδευτική χρόνια κατάσταση που αφορά ενα σημαντικό αριθμό ανθρώπων και μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στη σωματική και ψυχοκοινωνική υγεία του ασθενούς.Το λεμφοίδημα μπορεί να παρουσίαζεται ως οίδημα ενός ή περισσοτέρων μελών του σώματος. Πρόκειται για το αποτέλεσμα συσσώρευσης λέμφου καθώς και άλλων στοιχείων στο χώρο ανάμεσα στους ιστούς. Το οίδημα αυτό είναι εξωκυτταρικό, πλούσιο σε πρωτεΐνες και προκαλεί ανοσολογική ανισορροπία. Ανάλογα με τα αίτια του διακρίνεται σε πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές.

Αίτια πρωτοπαθούς λεμφοιδήματος

Το πρωτοπαθές λεμφοίδημα οφείλεται σε δυσπλασία του λεμφικού συστήματος, σε ανεπάρκεια δηλαδή των λεμφαγγείων να μεταφέρουν το λεμφικό υγρό. Ανάλογα με την ηλικία κατά την οποία εκδηλώνονται τα συμπτώματα, το πρωτοπαθές λεμφοίδημα ταξινομείται σε τρεις κατηγορίες.

• Συγγενές λεμφοίδημα : Εκδηλώνεται εκ γενετής, είναι πιο συχνό στις γυναίκες και αντιπροσωπεύει το 10% -25% όλων των περιπτώσεων των πρωτογενών λεμφοιδημάτων. Μια υποομάδα των ατόμων με συγγενές λεμφοίδημα έχει μια γενετική κληρονομιά γνωστή ως Milroy’s syndrome.

• Lymphedema praecox : Είναι η πιο κοινή μορφή του πρωτογενούς λεμφοιδήματος και αποτελεί 65% -80% των περιπτώσεων. Ορίζεται ως το λεμφοίδημα που γίνεται εμφανές μετά από τον τοκετό και πριν την ηλικία των 35 ετών και τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται κατά την εφηβεία, τέσσερις φορές πιο συχνά στις γυναίκες.

• Lymphedema tarda: Το πρωτοπαθές λεμφοίδημα που εκδηλώνεται μετά την ηλικία των 35 ετών είναι γνωστό ως νόσος του Meige. Εκδηλώνεται σπανιότερα και αντιπροσωπεύει το 10% των περιπτώσεων τoυ πρωτοπαθούς λεμφοίδηματος

Αίτια δευτεροπαθούς λεμφοιδήματος

Το δευτεροπαθές λεμφοίδημα αναπτύσσεται όταν ένα φυσιολογικό λειτουργικό λεμφικό σύστημα «μπλοκάρεται» ή καταστρέφεται.

• Η χειρουργική επέμβαση για καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα όταν ακολουθεί ακτινοβολία, είναι η πιο κοινή αιτία. Αυτό οδηγεί σε μονόπλευρο λεμφοίδημα του βραχίονα.

• Λεμφαδενικός καθαρισμός μετά από οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση.

• Τραυματισμός του λεμφικού συστήματος με εγκαύματα, ακτινοβολία, λοιμώξεις, συμπίεση.

• Χρόνια φλεγμονή (μεταμολυσματικά).

• Παγκοσμίως η φιλαρίαση είναι η πιο κοινή αιτία λεμφοιδήματος. Προκαλείται από την άμεση προσβολή των λεμφαδένων από το παράσιτο bancrofti Wuchereria. Η ασθένεια μεταδίδεται από τα κουνούπια, και επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε τροπικές περιοχές.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ

• Προοδευτική αύξηση του όγκου (οίδημα) του μέλους, αρχικά περιφερικά και αργότερα και προς τα κεντρικά σημεία.

• Ασύμμετρο οίδημα (ένα μέλος).

• Αίσθημα βάρους, δυσκαμψίας και δυσλειτουργίας.

• Σκλήρυνση των μαλακών ιστών (αύξηση συνδετικού ιστού).

• Πιθανές αλλαγές της επιδερμίδας λόγω λοιμώξεων ή υπερκεράτωσης.

• Χαρακτηριστικό εντύπωμα μετά από πίεση, το οποίο εξαφανίζεται μετά την παύση αυτής.

ΣΤΑΔΙΑ ΤΟΥ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ

ΣΤΑΔΙΟ 1 Η ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΟ ΣΤΑΔΙΟ

Το οίδημα είναι μαλακό ενώ υποχωρεί προσωρινά αν τοποθετηθεί το άκρο σε ανάρροπη θέση. Η πίεση προκαλεί αποτύπωμα.

ΣΤΑΔΙΟ 2 Η ΜΗ ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΟ ΣΤΑΔΙΟ

Το οίδημα είναι σταθερό, η ανάρροπη θέση δεν οδηγεί στην υποχώρηση του και η δημιουργία αποτυπώματος σταδιακά μειώνεται. Παρουσιάζονται αλλαγές στους ιστούς, σκληρύνσεις .

ΣΤΑΔΙΟ 3 Η ΛΕΜΦΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΛΕΦΑΝΤΙΑΣΗ

o Το οίδημα είναι σκληρό με δευτερεύουσες αλλοιώσεις ελεφαντίασης.

o Ο όγκος του οιδήματος αυξάνεται και παρουσιάζονται σκληρύνσεις στους ιστούς με την μορφή χόνδρων (παχυδερμία).

o Ανάπτυξη σαρκωμάτων